Plantages / B / Berkshoven

(Ook bekend / gespeld als: Berkshooven of Berkhoven)

Sranan Tongo Naam
Verbergie

Locatie
Commewijnerivier
Rechteroever in het afvaren

Grootte
1436 akkers (1791); 2058 akkers (1827)

Producten
Suiker (1793); Verlaten (1826); Suiker (1827); Verlaten (1863?)

Omschrijving
ca. 1670 - stichting plantage
De gronden aan de monding van de Carameca kreek zijn al zeer vroeg in cultuur gebracht, mogelijk reeds in de Engelse tijd. De Labadistenkaart uit 1686 vermeldt de namen Bon en Boogner, de kaart van Ottens uit 1718 geeft de naam Boogaart.
Cornelis Boogaert was een bekende landmeter. Hij was gehuwd met Susanna Dorenburghe.
Het is onbekend wat er is gebeurd met de plantage aan de Commewijne. In 1737, maar waarschijnlijk reeds lang daarvoor, stond deze op naam van Anthony Verberk.

1737 - Anthony Verberg (kaart Lavaux 1737)
De plantage ontleent zijn naam aan de Amsterdammer Anthony Verberk. Het is niet bekend wanneer deze in Suriname arriveerde. In sranan tongo werd de plantage "Verbergie" genoemd.

1770 - A. Pannekoek (kaart Lavaux 1770)
Onbekend is wie de A. Pannekoek was en hoe hij aan de plantage is gekomen.
In 1791 en 1801 werd extra land achter de plantage aangevraagd, omdat “gemelde plantage welhaast gebrek zoude kunnen hebben aan goede landerijen tot de culture bekwaam”. In 1791 werd 380 akkers verkregen, en in 1801 435 akkers.

1793 - erven wed. A. Pannekoek
De suikerplantage was in die tijd 1436 akkers groot. M.D. Teenstra bezocht de plantage in 1830 om gegevens te verzamelen voor zijn boek "de landbouw in de kolonie Suriname". Berkshoven was toen een kleine suikerplantage met 91 tot slaaf gemaakten. Het riet werd geperst met een waterwerk.

1843 - G.W.C. Pannekoek
De plantage was ondertussen gegroeid in oppervlakte naar 2058 akkers (1827).

1863 - H.E.M. Schimmelpenninck (Emancipatie)
De eigenaar H.E.M. Schimmelpenninck, woonachtig in Nederland, ontving een "tegemoetkoming" van F 23.700,= voor 79 tot slaaf gemaakten.

1864 - 2001
De plantage heeft nooit contractanten aangeworven. Vermoedelijk is ze na de emancipatie al snel buiten productie gesteld.

2001
De plantage is geheel overgroeid met bos. De huidige eigenaar is de familie Biekman, maar ze doen niets met het bezit.
In Mei 2001 werd een kleine eendaagse expeditie ondernomen naar de plantages Berkshoven en Concordia aan de Boven-Commewijne. Ongeveer drie kwartier varen vanaf de brug bij Stolkertsijver. De expeditie werd gegidst door de 70-jarige Frank Darson, die is geboren op Berkshoven en heeft er zijn jonge jaren doorgebracht. In die tijd, zo vertelt Frank, woonden er nog drie gezinnen.
Tegenwoordig is de plantage geheel verlaten en overgroeid met bos. Er zijn geen restanten van sluizen of enig ander baksteenwerk. Wel zijn er enige restanten van een gietijzeren suikerpers en een graf met familiewapen voor twee kleine kinderen.

Eigenaren
ca. 1670: Stichting plantage
1686: Bon en Boogner
1718: Cornelis Boogaert
1737: Anthony Verberg
1770: A. Pannekoek
1793: Erven A. Pannekoek
1795: De Erven Weduwe A. Pannekoek
1827: C.W.C. Pannekoek
1833: A. Pannekoek
1843: G.W.C. Pannekoek
1863-?: H.E.M. Schimmelpenninck
?2001: Familie Biekman

Foto's

NB: De informatie op deze pagina is afkomstig uit vele bronnen, deze kunnen worden geraadpleegd op onze bronnen pagina.